Triển lãm bên chiến hào trưng bày 97 tác phẩm tiêu biểu là những ký họa của họa sĩ Huỳnh Phương Đông, đã vẽ tại chiến trường trong khoảng thời gian từ năm 1963. Đồng thời, đây cũng là những tác phẩm trong số 250 bức ký họa đã in trong cuốn sách Bí danh Huỳnh Phương Đông của Nhà xuất bản Mỹ thuật (2022) vừa được ra mắt ngày 10/4 vừa qua.
Cuốn sách Bí danh Huỳnh Phương Đông mang sứ mệnh tiếp tục gìn giữ những tư liệu quý mà gia đình họa sĩ đã lưu giữ suốt mấy chục năm qua. Nhóm tác giả đã biên soạn đưa ra nhiều thông tin qua những bức ảnh thời sự cũng như các bức tranh sống động, phản ảnh cuộc sống và sự nghiệp của họa sĩ Huỳnh Phương Đông trong các thời khắc lịch sử đáng ghi nhớ. Đặc biệt có những bức thư riêng của vợ chồng họa sĩ trong chiến tranh, chứa chan cảm xúc nhưng vẫn không quên động viên nhau, học tập, phấn đấu, hẹn gặp lại nhau dù cách trở Bắc-Nam… và cùng đợi chờ ngày thống nhất đất nước.
Cuốn sách chất chứa ký ức cuộc chiến từ năm 1954 đến 1975. Với 548 trang sách được mở ra cùng nhiều thông tin và hình ảnh chưa từng công bố gồm: 205 bức ký họa chân dung chiến sĩ, đồng chí, đồng nghiệp; 45 bức ký họa sự kiện lịch sử, trên trận địa, vượt đỉnh 2500, vượt sông Serepok, đến con tàu không số, cảnh qua rừng lá, đến Mã Đà, mùa len trâu, cảnh sinh hoạt trong chiến khu, đi đấu tranh, căn cứ, thôn xóm, vùng giải phóng, cảnh chiến trường… và những chuyến đi thực tế.
Bên cạnh đó, với 180 trang nội dung hình ảnh tư liệu, những thư viết tay gửi từ chiến trường của họa sĩ Huỳnh Phương Đông đã giúp cuốn sách mang sứ mệnh tiếp tục gìn giữ những tư liệu quý về lịch sử và tài liệu mỹ thuật mà gia đình họa sĩ đã lưu giữ hơn 50 năm qua.
Bí danh Huỳnh Phương Đông do hai tác giả: Phạm Hoàng Việt và Nguyễn Hùng Cường biên soạn.
Cuốn sách được viết và trình bày theo phong cách mới, sắp đặt các chương mục và các mảng chữ hợp lý bên cạnh hình ảnh, tranh vẽ, kèm thông tin ngắn gọn, cuốn hút người xem. Bên cạnh những nhân tố tạo nên sức hút và “sức nặng” – theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng cho cuốn sách, người đọc sẽ dần đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với những điều chưa từng công bố của họa sĩ Huỳnh Phương Đông. Ký họa của người chiến sĩ – họa sĩ trong Triển lãm bên chiến hào, gồm những bức vẽ nhanh bằng chì, bút sắt, mực đen, thuốc nước, phấn màu… tại chiến trường. Đây là những trang sử bằng tranh vô giá, là một tập tài liệu mỹ thuật quý và hữu ích cho việc tìm hiểu nghệ thuật tạo hình trong ký họa kháng chiến.
Triển lãm bên chiến hào sẽ kéo dài đến ngày 17/4/2022
Họa sĩ Huỳnh Phương Đông có tên khai sinh là Huỳnh Công Nhãn, sinh ngày 22.4.1925 tại Bình Hòa – Gia Định, nguyên quán Kế An – Kế Sách tỉnh Sóc Trăng. Học tại Trường Mỹ nghệ Thực hành Gia Định (École des Arts Appliqués de Gia-Dinh – Tuyển vào năm 1941) và Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam (1957-1963). Ông là họa sĩ – chiến sĩ tham gia cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Huỳnh Phương Đông không chỉ là tên gọi của con trai họa sĩ Huỳnh Công Nhãn, mà còn là bí danh của ông từ năm 1963, khi vượt Trường Sơn vào chiến trường miền Đông Nam bộ, công tác tại Phòng Hội họa Giải phóng (B11). Sau Ngày Thống nhất đất nước 30.4.1975 đến 2015, ông vẫn dùng bí danh này làm bút danh chính thức để hoạt động mỹ thuật.
